Tesla hisseleri otonom sürüş kurallarının gevşetilmesi umuduyla yükseliyor

Tesla yakında otonom sürüş sistemine yönelik kritik bir yasal engeli aşabilir.

ABD’de ikinci kez Başkan seçilen Başkan Donald Trump’ın yeni kadrosunun Ulaştırma Bakanlığı’nda sürücüsüz araç düzenlemesi için yeni bir federal çerçeve oluşturmaya öncelik vermeyi planladığına dair Bloomberg haberinin ardından Tesla hisseleri Pazartesi günü yüzde 5’ten fazla yükseldi.

Önerilen kurallar, otonom araç çağırma hizmetlerine yönelik hedefleri büyüme stratejisinde kritik bir sonraki adımı temsil eden Tesla’ya önemli ölçüde fayda sağlayabilir. Kampanyası sırasında Trump’ın sadık bir destekçisi olan Elon Musk, sahibi olduğu Tesla’nın kaderini Tam Kendi Kendine Sürüş (FSD) teknolojisine ve Robotaksi işine bağladı.

Trump’ın seçim zaferinden bu yana Tesla’nın piyasa değeri 1 milyon doları (0,94 milyon euro) aşarken, hisseler seçim gününden bu yana yüzde 37 yükseldi ve yılbaşından bugüne yüzde 29 artış gösterdi.

Seçim öncesinde Tesla, ABD’nin “Muhteşem Yedili” teknoloji devleri arasında en zayıf performansı gösteren şirket olmuştu.

Elektrikli araçlardan otonom araçlara

Tesla’nın CEO’su Elon Musk, 2008 yılında elektrikli araç devrimini başlattı. Tesla son 10 yılda hızlı bir büyüme yaşarken, son yıllarda küresel talebin zayıflaması ve Çinli rakiplerin yoğun rekabeti şirketin büyüme için yeni yollar aramasına neden oldu.

Ekim ayındaki “We, Robot” etkinliğinde Musk, direksiyonu ya da pedalı olmayan otonom bir Cybercab hizmeti olan Tesla’nın Robotaksi’sini tanıttı.

Navigasyon için tamamen kameralara ve yapay zekaya dayanan modelin 27.000 eurodan daha ucuza mal olması ve mil başına ortalama 0,18 euro maliyetle çalışması bekleniyor.

Musk bu hizmeti Teksas ve Kaliforniya’da başlatmayı ve yasal düzenlemelerin onayına bağlı olarak 2025 yılına kadar diğer eyaletlere de yaymayı planladığını açıkladı. Robot taksi Cybercab’in seri üretimi 2026 gibi erken bir tarihte başlayabilir.

Düzenleyici zorluklar

Musk’ın iddialı vizyonuna rağmen, Tesla’nın FSD sistemi düzenleyicilerin incelemesiyle karşı karşıya kaldı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) her otomobil üreticisi, Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından verilen muafiyetler kapsamında yılda en fazla 2.500 sürücüsüz araç kullanabiliyor.

Geçtiğimiz ay NHTSA, Tesla’nın FSD sistemini kullanan bir yaya ve sürücünün karıştığı ölümcül bir olayın ardından Tesla hakkında bir soruşturma başlattı. Tesla’nın direksiyon ve pedallardan yoksun tam otonom modellerinin önemli düzenleyici engellerle karşılaşması bekleniyor.

Trump’ın yönetimi altında, ABD Ulaştırma Bakanlığı otonom araçlara yönelik kuralları gevşetebilir ve Tesla’nın yenilikçi teknolojisinin önündeki engelleri potansiyel olarak kaldırabilir. Ancak yeni bir çerçevenin kabul edilmesi için Kongre’de iki partinin de onayının alınması gerekecek, bu da yakın vadede düzenleyici zorlukların devam edebileceğini gösteriyor. Bu engellerin aşılması Tesla için önemli bir dönüm noktası olurken, elektrikli araçlardan (EV) otonom araçlara (AV) geçişini de kolaylaştıracak.

Sürücüsüz otomobiller için AB çerçevesi

ABD’deki düzenleyici bir atılım, diğer bölgelerin de otonom sürüş düzenlemelerini benimsemelerini hızlandırabilir.

Avrupa Birliği’nde (AB) Almanya, otonom sürüş için seviye 3 ve seviye 4 çerçeveleri geliştirerek liderlik rolünü üstlendi. AB, bu ileri teknolojileri yönetmek için benzer düzenleyici standartları uygulayarak yaklaşımını Almanya’nınkiyle uyumlu hale getirdi.

Güvenlik sürücüsü gerektiren Seviye 3 araçların kamuya açık yollarda kullanılmasına halihazırda izin verilirken, asgari insan müdahalesi ile uzaktan kontrole izin veren Seviye 4 araçların 2025 yılına kadar piyasaya sürülmesi bekleniyor. Musk, AB’nin düzenleyici zaman çizelgesine uygun olarak, Tesla’nın yardımcı özelliklere sahip FSD araçlarını 2025’in başlarında Avrupa ve Çin’de tanıtmayı planlıyor.

Çin’deki ilerleme

Tesla için önemli bir pazar olan Çin, otonom araçlara yönelik düzenleyici çerçevesini hızla geliştiriyor. S&P Global’e göre, Çin hükümeti akıllı bağlantılı araçlar için bir pilot programa katılmak üzere 20 şehir seçti ve 2034 yılına kadar mobilite hizmetleri için yaklaşık 250.000 Seviye 4 otonom aracın satılacağı tahmin ediliyor.

ABD, AB ve Çin’deki düzenleyici gelişmeler, otonom sürüşe yönelik küresel ivmenin arttığına işaret ediyor. Tesla bu çerçevelerde başarılı bir şekilde yol alırsa, iddialı Robotaksi programı şirketin büyüme yörüngesini yeniden tanımlayabilir ve küresel ulaşım endüstrisini yeniden şekillendirebilir.